Hiện nay ở các thành phố lớn, đặc biệt là Sài Gòn - là nơi mình sinh sống - có rất nhiều hội thiện nguyện được thành lập với mục đích chung là giúp đỡ những người đang gặp khó khăn mà chủ yếu là người già và trẻ em. Có nhiều lúc trên đường về nhà trong đêm, nhìn thấy những cảnh đời leo lắt nằm sóng soài ngoài những mái hiên hoặc trong buồng ATM mà chủ yếu là người già. Thử hỏi trong đêm lạnh như vậy, không có một tấm chăn hay áo ấm thì làm sao bà con có thể chịu được - ngay cả bản thân mình nếu thử ngủ ngoài hiên một đêm thì chắc chắn hôm sau sẽ cảm cúm mất...
Cá nhân đơn lẻ cũng có thể tự bản thân giúp đỡ bằng cách lâu lâu mang một ổ bánh mì hoặc một chiếc áo khoát cũ đến tặng cho những người hay thấy trên đường đi. Nhưng không thể hiệu quả bằng sự góp sức của nhiều người, của cả một cộng đồng - mà mình biết chắc là luôn tồn tại rất nhiều người sẵn lòng đưa tay giúp đỡ những người khác. Những tấm lòng như thế luôn cần được phát huy và ủng hộ dưới mọi hình thức, nếu không thể bằng tiền bạc thì cũng có thể bằng sức lực - mọi đóng góp đều được ghi nhận.
Hôm nay mình viết bài này là để đúc kết lại kinh nghiệm từ nhiều lần đi từ thiện với những hội và tổ chức khác nhau từ lâu đời cho đến tự phát. Mục đính chính là cho các bạn thấy được quy trình chuẩn bị cho một buổi từ thiện mà cụ thể là phát quà vào ban đêm vì chỉ có ban đêm mới có thể dễ dàng phát hiện ra những ai đang cần sự giúp đỡ. Và hơn hết là làm cách nào để có thể cùng nhau làm việc một cách hiệu quả nhất - quà đến tay những người cần giúp đỡ một cách nhanh chóng, đỡ tốn thời gian và đảm bảo an toàn nhất dành cho các thiện nguyện viên.
Việc chuẩn bị phát quà cho có thể có nhiều khâu khác nhau nhưng mình xin mạn phép được chia làm bốn phần chính: lên kế hoạch tác chiến, trước khi xuất quân, trong khi xuất quân và hậu xuất quân.
1. Lên Kế Hoạch Tác Chiến
Để có thể chuẩn bị cho một buổi phát quà và ban đêm thì dĩ nhiên cái mà các bạn cần nhất chính là QUÀ. Quà ở đây gồm nhiều loại khác nhau nhưng phù hợp nhất thì chỉ có một số loại như sau: mền, áo khoát, đồ ăn và nhiều thành phần khác (áo quần, giày dép...). Những loại đó là những thứ dễ phân loại và dễ tặng nhất và nên cần ưu tiên. Quần áo và giày dép thì cũng có thể chấp nhận được nhưng lúc phân chia hơi mất thời gian.
Để có thể thu thập quà thì các bạn có thể sử dụng những nguồn sau: bạn bè, gia đình, báo chí và các mạng xã hội (Facebook, Zing...). Đối với những hội có tổ chức tốt như Ngày Hạnh Phúc hoặc Hội Những Bạn Trẻ Yêu Thiện Nguyện thì họ có những chương trình, kế hoạch cụ thể và thậm chí có cả người nổi tiếng làm đại sứ. Quá trình kêu gọi quyên góp của họ sẽ được nhiều người chú ý và ít gặp khó khăn trong quá trình thu thập quà tặng lẫn tìm kiếm thiện nguyện viên. Còn đối với những nhóm đơn lẻ hay tự phát thì số lượng quà sẽ ít hơn và thời gian thu thập cũng lâu hơn.
2. Trước Khi Xuất Quân
Để có một buổi đi phát quà hiệu quả thì trước khi đi phát cần phải họp nhóm để thu thập ý kiến đóp góp và phụ giúp phân chia quà. Quá trình thu thập ý kiến và kinh nghiệm của tất cả các thành viên nhằm tổng hợp lại để có thể có được một buổi ra quân hợp lý. Ngoài ra, quá trình phân chia quà cũng rất quan trọng - giúp tiết kiệm thời gian trong khi phát quà.
Ví dụ: quà nên được phân chia sẵn thành từng gói (bịch) nhỏ, mỗi gói là dành một người. Nếu có nhiều loại khác nhau thì mỗi xe sẽ mang theo một loại: đồ trẻ em, đồ nữ và đồ nam. Khi gặp đối tượng phù hợp thì thành viên tương ứng sẽ chạy xuống phát quà và quay lại nhanh chóng trong vòng...năm nốt nhạc để có thể tiếp tục hành trình.
Một điều lưu ý nữa trước khi xuất quân là các bạn phải đi khảo sát trước tình hình mà cụ thể là lộ trình đi để có thể phân chia một cách hợp lý. Cách tốt nhất là khi các bạn đi học hay đi làm về để ý xem khu vực của mình thường xuyên có người vô gia ở đâu và ghi nhận lại.
Tiếp theo là phân chia thành những nhóm nhỏ gồm trưởng nhóm và các thành viên, phụ trách theo từng khu vực của mình, tốt hơn hết là gần khu vực mình đang sống. Mỗi nhóm từ bốn đến năm xe là vừa, tránh tình trạng kéo quân rầm rộ làm...cản trở giao thông và áp đảo tinh thần người nhận. Ngoài ra là thời gian phát quà hơi khuya nên các bạn cần đảm bảo sự an toàn nhất cho bản thân và định sẵn thời gian để có thể quay về nhà nguyên vẹn.
Còn bây giờ thì chỉ cần đợi tới ngày xuất quân mà thôi.
3. Trong Khi Xuất Quân
Quá trình xuất quân thì cũng không có gì nhiều vì chúng ta đã họp và thống nhất ý kiến với nhau từ lúc chuẩn bị. Tuy nhiên cũng cần có một số điểm lưu ý như:
+ Lúc tặng quà phải cúi xuống ngang tầm mắt với người nhận để họ cảm thấy mình được tôn trọng
+ Những ai đã ngủ rồi thì không nên lôi đầu dậy, rất có thể sẽ bị ăn...đấm
+ Chạy xe với tốc độ chậm và tuân thủ luật giao thông để tầm soát mục tiêu và giữ lạc trong nhóm
+ Tuân thủ sự hướng dẫn của trưởng nhóm, không tự động làm loạn hay đánh lẻ vì sẽ không đảm bảo an toàn cho bản thân trong đêm đen
+ Mỗi nhóm cần có một hoa tiêu phía trước để tìm kiếm mục tiêu thích hợp và đảm bảo lộ trình đi
+ Dẹp bỏ tự ái cá nhân, theo tập thể, và chỉ bàn luận vấn đề chứ không bàn luận con người
+ Không có gì quí giá bằng an toàn của bản thân, các bạn nên nhớ kĩ điều này
4. Hậu Xuất Quân
Cũng như tất cả hoạt động khác, sau khi thực hiện xong thì chúng ta cần họp những thành viên chủ chốt lại để rút kinh nghiệm và nói ra những điểm cần sửa chữa và ghi nhận để cho lần ra quân lần sau được nhanh chóng và hợp lý hơn.
Ngoài ra, đây cũng là thời gian cho các bạn làm quen cũng như gắn kết các thành viên lại với nhau. Để cho chúng ta thấy là ngoài chăm lo cho những người khác chúng ta còn chăm về mặt tinh thần lẫn vật chất có các bạn.
Tuy nhiên, tất cả cũng phải dựa trên tinh thần tự nguyện là chính. Các bạn thấy thích hợp thì các bạn tham gia và không có bất cứ ràng buộc nào ngoài tinh thần trách nhiệm của các bạn trong khi làm công việc thiện nguyện.
------------------------------------------------------------------------------------------------
Trên chỉ là vài đóng góp và kinh nghiệm của mình trong quá trình đi từ thiện ở nhiều nơi. Nếu có ý kiến gì mình xin vui lòng ghi nhận để có thể giúp cho công việc thiện nguyện của các bạn đến được với nhiều người hơn.
(-Hàn Thủy-)